Dân tộc Khmer là một trong những dân tộc thiểu số có số dân đông nhất nhì của Việt Nam. Hiện đang sinh sống ở đồng bằng sông Cửu Long. Dân tộc Khmer có lịch sử đời sống văn hóa tinh thần lâu đời và hết sức đặc sắc.
Những nét văn hóa đặc trưng của người Khmer Nam Bộ gồm cả văn hóa vật chất và văn hóa tinh thần. Nó như một thước phim tư liệu quý trình chiếu toàn bộ những nét văn hóa đặc sắc; những cốt cách tinh hoa văn hóa dân tộc Khmer. Trong đó được thể hiện rõ nhất qua các ngôi chùa Khmer; qua tiếng nói, chữ viết; qua các lễ hội truyền thống; các hình thức nghệ thuật hội họa, âm nhạc, sân khấu. Bài viết hôm nay, Jui.vn muốn gửi đến các bạn độc giả những bản sắc văn hóa vô cùng độc đáo đó của đồng bào Khmer Nam Bộ. Những nét văn hóa này đã góp phần không nhỏ vào sự đa dạng, phong phú của văn hóa Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng và của văn hóa Việt Nam nói chung.
Phật giáo Theravada của người Khmer
Phật giáo Theravada và tộc người Khmer đã trở thành một khối bền chặt, không thể tách rời. Những tinh hoa của Phật giáo Theravada được người Khmer xem là những giá trị cần phải giữ gìn. Từ xa xưa, Phật giáo Theravada của người Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long có hệ thống tổ chức thống nhất để thực thi giáo quyền và giáo luật.
Con trai người dân tộc Khmer lớn lên là phải đi tu một thời mới tròn đạo nghĩa
Ngày xưa, nếu người con trai nào không qua giai đoạn tu trong chùa thì bị xã hội và gia đình cho là bất hiếu. Và khi lớn lên họ sẽ rất khó lấy vợ. Bởi vì người con gái Khmer đến tuổi lấy chồng, thường chọn những chàng trai đã qua tu luyện trong chùa, đã hoàn tục. Theo họ, đó là người đã hoàn thành nghĩa vụ, học được cách làm người. Đặc biệt là biết chữ nghĩa, được mọi người trọng vọng
Tết của người Khmer Nam Bộ
Người Khmer tổ chức lễ vào năm mới nhằm bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với tổ tiên, những người có công trong cộng đồng. Đây là dịp để mọi người sắm lễ vật dâng cúng chư thần, những người đã khuất; là cơ hội để báo hiếu đến bậc sinh thành. Qua đấy cầu mong những điều tốt đẹp nhất đến với cuộc sống.
Lễ Đôn-ta, nét văn hóa đặc trưng của người Khơ-me Nam Bộ
Lễ Đôn-ta là một trong 3 lễ hội truyền thống khổng lồ nhất trong năm của người Khmer. Lễ có ý nghĩa giống với lễ Vu Lan của người Việt nên còn được gọi là lễ “Xá tội vong nhân”. Đây là lễ được tổ chức để tưởng nhớ đến công ơn ông bà, cha mẹ và người thân; tạ ơn những người đã khuất và cầu phước cho những người còn sống.
Lễ Cưới (Pithi Apea Pìea)
Lễ cưới thường được tổ chức ba ngày bên nhà gái. Tuy nhiên ngày nay, thời gian tổ chức cũng có thể ngắn hơn; cũng có thể tổ chức đãi khách ở cả hai nhà trai và gái. Về nguồn gốc của phong tục cưới hỏi, người Khmer có rất nhiều khái niệm và sự tích như: Truyện Preas-Ream và Se-da; truyện Preas-Thông và Neang-Neak. Phong tục cưới hỏi thực hiện theo vua PreasVes-son-dor cưới hai cháu Kros-sna và Chia-ly. Theo ông Mom Pun-na thì xã hội tổ chức lễ cưới từ khi con người biết tôn trọng danh dự và làm theo Bà-La-Môn giáo.
Chữ viết
Tiếng Khmer và chữ viết của người Khmer thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khmer. Điều thú vị là, tiếng Việt của chúng ta cũng thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khmer.
Ẩm thực
Những nét đẹp truyền thống đậm tính nhân văn trong văn hóa của người Khmer Nam Bộ vẫn được đồng bào duy trì, phát triển cho đến thời điểm này. Nhất là nét văn hóa ẩm thực đặc trưng mang tính truyền thống lâu đời của người Khmer vùng Nam bộ.
Trang phục
Về trang phục, cách ăn mặc của người Khmer Nam Bộ thể hiện rất rõ bản sắc văn hóa của mình. Chiếc váy Sampot của phụ nữ Khmer mặc theo cách quấn ngang hông và giắt về một phía, gấu váy cao trên cổ chân. Váy Sampot thường được làm bằng vải tơ tằm, dệt tay, có nhiều họa tiết và nhiều sắc màu.
Áo wên, áo srây hoặc áo tằm wong là loại áo dài của người Khmer, làm bằng vải màu đen. Áo được may bít tà, rộng và dài qua đầu gối, cổ xẻ trước ngực nên khi mặc phải chui đầu. Tay áo thường bó chặt, sườn áo có ghép thêm bốn miếng vải dọc từ nách đến gấu. Các kiểu áo này hay mặc chung với quần đen như người Việt hoặc mặc với váy sampot. Còn kama là loại khăn rằn của người Khmer. Kama còn dùng làm khăn lau mặt, làm khăn choàng, khăn tắm, quấn đầu, thắt lưng, làm bao đựng vật dụng đi đường…
Nguồn: Ohay.tv