Khi bắt đầu tập luyện thể thao, chắc hẳn mỗi người đều nhận thức được những nguy cơ chấn thương tiềm ẩn; từ chạy bộ, đạp xe đến chơi bóng đá hay thi đấu võ thuật. Trong đó, tình trạng phổ biến nhất là đau đầu gối khi chơi thể thao. Ngay cả những vận động viên chuyên nghiệp cũng khó tránh khỏi khả năng gặp chấn thương; khi thi đấu, dù chỉ ở mức độ nhẹ như đau một bên đầu gối. Tuy nhiên, cơn đau có thể trở nên trầm trọng hơn; nếu phải liên tục vận động ở vị trí ảnh hưởng.
Đau là tín hiệu thông báo cơ thể đang trong trạng thái bất ổn. Dù bị đau khớp gối phải, trái hay cả hai, bạn cũng nên thu xếp đến bệnh viện, phòng khám để được bác sĩ kiểm tra. Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân gây đau để có phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bạn, giúp bạn nhanh chóng quay trở lại với thói quen tập luyện thể thao.
Nguyên nhân gây đau đầu gối khi chơi thể thao
Trong lúc tập luyện, chỉ một cơn đau đầu gối cũng đủ làm tốc độ của bạn chậm lại đáng kể. Cơn đau này không nhất thiết có nguyên nhân bệnh lý hay va chạm mạnh. Trong nhiều trường hợp, chơi thể thao bị đau đầu gối là hệ quả của một quá trình; vận động lâu dài gây hao mòn khớp và các bộ phận trong khớp. Ngoài ra còn có một số nguyên nhân khác gây đau khớp gối khi chơi thể thao như sau:
Đau đầu gối khi chơi thể thao do chấn thương dây chằng
Khớp gối gồm có 4 dây chằng: Dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau; dây chằng bên ngoài và dây chằng bên trong. Chức năng và độ bền của dây chằng chi phối độ ổn định của khớp gối. Việc điều trị chấn thương dây chằng sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng; của tình trạng chấn thương (thường là đứt, giãn dây chằng). Hầu hết các chấn thương dây chằng trong đều được điều trị thành công; mà không cần phẫu thuật nếu không phải là trường hợp nghiêm trọng.
Chấn thương sụn
Khớp gối được cấu tạo bởi 3 xương: xương bánh chè, xương chày và xương đùi. Các xương này liên kết với nhau bởi hệ thống dây chằng và gân. Bên cạnh đó, lớp sụn được thêm vào nhằm giảm xóc; và tránh những va chạm không đáng có từ bên ngoài.
Đau đầu gối khi chơi thể thao có thể do lớp sụn lót bên trong khớp gối; hoặc đôi khi là cả sụn và xương bị tác động. Để chẩn đoán dạng thương tổn này, bác sĩ thường chỉ định chụp cộng hưởng từ MRI; nội soi khớp thay vì chỉ chụp X-quang. Nếu sụn gặp chấn thương; ảnh phim chụp sẽ thể hiện rõ các mảnh sụn “trôi nổi” xung quanh khớp gối. Tình trạng này gây hạn chế về cử động như cứng khớp gối; đầu gối đau khi co duỗi và thường bị sưng tấy lên.
Vận động quá sức có thể gây đau khớp gối khi chơi thể thao
Nếu không gặp chấn thương nào nhưng vẫn cảm thấy đau đầu gối khi chơi thể thao, rất có thể là do bạn đã vận động quá sức. Hầu hết các vận động viên chuyên nghiệp sẽ biết cách rèn luyện thể lực dần dần và duy trì phong độ tốt để tránh chấn thương. Tuy nhiên, một số người lại chỉ cảm thấy hài lòng khi đã vận động đến mức mệt nhoài.
Thực chất, loại tập luyện này là phản khoa học và tồn tại nhiều rủi ro. Khi cơ thể mệt mỏi, khả năng kiểm soát chính xác các cử động chi (như chân) có thể sai lệch, dễ dẫn đến chấn thương mà phản ứng đầu tiên là đau (đầu gối), đặc biệt là trong các bài tập yêu cầu những chuyển động lặp đi lặp lại liên tục như chạy hoặc nhảy.
Quá trình này dần dần tạo ra một lực căng ngày càng nhiều lên đầu gối. Bạn chỉ nhận ra cảm giác đau mỏi sau khi chơi thể thao vì lúc này nồng độ endorphin có tác dụng chống mệt mỏi, đau nhức đã xuống thấp.
Thực hiện các thao tác lặp đi lặp lại
Nguyên nhân đau đầu gối phổ biến ở các vận động viên cũng như một bộ phận người lao động là do thường xuyên thực hiện các thao tác lặp đi lặp lại, gặp chấn thương do ảnh hưởng từ sức căng lâu ngày. Cho dù các thao tác có hoàn hảo và chính xác đến mức nào thì tần suất thực hiện liên tục vẫn có thể làm hao mòn một phần cơ hay các mô nâng đỡ.
Đối với đối tượng vận động viên, chấn thương do sức căng lặp đi lặp lại thường là kết quả của việc tập trung quá nhiều vào một bài tập chuyên biệt cho một nhóm cơ bắp hoặc thực hiện duy nhất một vài động tác trong khoảng thời gian dài.
Càng thực hiện thao tác giống nhau nhiều lần mà không đủ thời gian phục hồi thì càng dễ gặp chấn thương. Trong một số trường hợp đau đầu gối khi chơi thể thao, cơ bắp có thể bị ảnh hưởng nhưng đa số là do dây chằng bị chèn ép, mài mòn hoặc sụn ở đầu gối bị tổn thương, mỏng dần khiến hai đầu xương cọ xát vào nhau gây nhiều đau đớn.
Nguồn: Hellobacsi.vn