Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên đã xuất hiện từ rất lâu trong lịch sử nhân loại. Ở Việt Nam, loại hình tín ngưỡng này được nhiều người phỏng đoán rằng nó xuất hiện từ thời Hùng Vương. Cho đến nay, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn luôn giữ một vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt. Mặt tốt của hiện tượng này là ở chỗ, nó nhắc thế hệ những người đang sống phải nhớ đến nguồn; “ăn quả nhớ người trồng cây”; biết kính trọng, hiếu thảo ông bà, cha mẹ lúc sinh thời và thờ phụng khi mất. Điều này đã trở thành nét đẹp trong truyền thống văn hoá của dân tộc Việt.
Song, nó cũng là sự phiền toái, nặng nề khi mang màu sắc mê tín, dị đoan, vụ lợi. Dẫu đã trải qua bao biến cố thăng trầm, tín ngưỡng thờ tổ tiên vẫn chiếm được vị trí nhất định trong đời sống tinh thần hết mực thiêng liêng của người Việt. Nhưng liệu bạn đã biết chính xác nguồn gốc, ý nghĩa của tín ngưỡng thờ tổ tiên trong văn hóa Việt Nam chưa? Nào hãy cùng đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây của trang tin jui.vn nhé
Nguồn gốc của thờ cúng tổ tiên
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên đã có từ thời nguyên thủy. Điều này được thể hiện rõ nét qua việc thờ cúng những người đã khuất vào những ngày tết, mùng 1, rằm,… Theo phong tục, người thắp hương phải mặc bộ lễ phục chỉnh tề. Sau đó dâng một nén nhang cúng bái bày tỏ tấm lòng thành dành cho thế hệ cha ông.
Bên cạnh đó, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên tại Việt Nam còn xuất phát từ nền kinh tế nông nghiệp; gia đình phụ quyền. Vậy nên, người Việt luôn tôn kính, thờ phụng cha mẹ, ông bà, từ đời này qua đời khác. Đặc biệt, tư tưởng Nho giáo đề cao chữ Hiếu: “Trung chi quân, hiếu chi phụ mẫu, dữ chi bản”…Cho nên người Việt xưa rất hiếu thảo với cha mẹ và thờ phụng khi họ đã khuất.
Thờ cúng tổ tiên là tôn giáo hay tập tục
Vấn đề thờ cúng tổ tiên là tôn giáo; là một tín ngưỡng dân gian hay tập tục; là truyền thống của quốc gia hay quốc đạo thì vẫn chưa có sự thống.
Cho dù có thời kì lịch sử, ai đó đã từng phê phán. Thậm chí là còn liệt thờ cúng tổ tiên vào loại mê tín dị đoan đi nữa thì cho đến đầu thế kỉ XXI thờ cúng tổ tiên lại trỗi dậy. Điều đó nói lên sức sống trường tồn của tín ngưỡng thờ cúng ông bà, tổ tiên trong lòng dân tộc
Ý nghĩa của thờ cúng tổ tiên
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên chính là quan niệm về sự tồn tại của những linh hồn. Người Việt cho rằng, giữa những người đã khuất và còn sống đều có mối liên hệ mật thiết với nhau. Họ luôn tin rằng, những người đã khuất vẫn luôn hiện hữu; theo dõi cháu con để mang lại sự bình an, phúc lộc.
Cũng chính vì vậy, ý nghĩa của tục lệ thờ cúng tổ tiên tại Việt Nam là để bày tỏ lòng biết ơn, lòng thành kính đến đấng sinh thành. Họ là những người có công nuôi dưỡng cội nguồn của dân tộc. Đồng thời gìn giữ và phát huy đạo lý “uống nước nhớ nguồn” đến thế hệ sau.
Có thể nói, việc thờ cúng tổ tiên có ý nghĩa lớn trong văn hóa người Việt. Đây là cách giúp gìn giữ lối sống đẹp; thể hiện tính nhân văn, coi trọng tình nghĩa, luôn nhớ về tổ tiên, cha ông đã khuất.
Nguồn: Travelmag.vn